محسن سراجی – مدیرخلاقیت و آینده پژوه
در سالهای اخیر، فضاهای فرهنگی-اجتماعی مانند کافهگالریها به عنوان بسترهایی برای تعامل، گفتگو و تجربه زیباشناختی در جوامع شهری رشد قابل توجهی داشتهاند. این فضاها دیگر صرفاً مکانی برای نوشیدن قهوه یا بازدید از آثار هنری نیستند، بلکه به بستری چندمنظوره برای پیوند زندگی روزمره با هنر و خلاقیت بدل شدهاند. طراحان و مدیران کافهگالریها در رویکردهای نوین، به دنبال ایجاد فضاهایی هستند که همزمان پاسخگوی نیازهای فردی و جمعی، هنری و تجاری باشند.
یکی از شاخصترین رویکردهای جدید، تجربهمحور بودن فضا است. امروزه طراحی کافهگالریها فراتر از مبلمان و نورپردازی صرف، بر پایه ایجاد تجربههای احساسی و روایی برای مخاطب استوار شده است. از نورهای ملایم و صداهای محیطی هماهنگ گرفته تا ترکیب عطر، موسیقی و آثار هنری تعاملی، همه در خدمت شکلگیری فضایی است که مخاطب در آن خود را بخشی از روایت بداند.
در این میان، چندمنظوره بودن فضا به یکی از ویژگیهای کلیدی این مکانها تبدیل شده است. بسیاری از کافهگالریهای معاصر، بخشهایی برای برگزاری ورکشاپ، نشستهای هنری، اجراهای زنده و حتی فروشگاه محصولات هنری در نظر میگیرند. این تلفیق کارکردها موجب افزایش پویایی فضا و جذب مخاطبان متنوع میشود.
تکیه بر طراحی بومی و هنر معاصر نیز یکی دیگر از روندهای قابل توجه است. استفاده از متریالهای محلی، روایتهای فرهنگی و نمایش آثار هنرمندان جوان و بومی، هویت منحصربهفردی به هر کافهگالری میبخشد. در برخی موارد، فضا به گونهای طراحی میشود که مرز میان اثر هنری و فضای کاربردی از میان برداشته شود و کل مجموعه به یک اینستالیشن هنری بزرگ تبدیل گردد.
در نهایت، تعاملپذیری و انعطافپذیری فضا، پاسخگوی نیازهای متغیر جامعه معاصر است. طراحیهایی که به سادگی قابل تغییر، ترکیب و تبدیل باشند، به صاحبان فضا امکان میدهد تا متناسب با فصل، رویداد و سلیقه مخاطبان، شکل و کارکرد محیط را دگرگون کنند.
این رویکردهای نوین در طراحی کافهگالریها، بیانگر پیوند میان زندگی روزمره و هنر معاصر و تأکید بر تجربهگرایی، تعامل و هویتمندی در فضاهای شهری امروز است.