محسن سراجی – مدیر خلاقیت و آینده پژوه
مراکز سرگرمی و تفریحی تعاملی یکی از مهمترین حوزههای صنعت گردشگری و تفریح هستند که با هدف فراهم آوردن تجربههای منحصربهفرد برای مخاطبان طراحی میشوند. این مراکز برخلاف شکلهای سنتی تفریح، که در آنها مخاطب بیشتر یک بیننده و مصرفکننده منفعل است، بر مشارکت فعال بازدیدکنندگان در فرآیند سرگرمی تمرکز دارند. در این یادداشت به تعریف مفهوم مراکز تفریحی تعاملی، ویژگیهای اساسی آنها و تحلیل دو نمونه موفق از این مراکز پرداخته خواهد شد.
مراکز سرگرمی و تفریحی تعاملی (Interactive Entertainment Centers - IECs) با هدف ایجاد تعامل بیشتر میان مخاطبان و محیط طراحی میشوند. در این نوع مراکز، هدف اصلی این است که بازدیدکنندگان به جای مشاهده ساده، با فضاها و ابزارهای موجود در محیط درگیر شوند و از طریق تعامل فیزیکی یا دیجیتال به خلق تجربه بپردازند. این تعاملات میتواند از طریق بازیهای ویدیویی تعاملی، نمایشهای زنده با مشارکت حضار، استفاده از فناوریهای واقعیت افزوده (AR) و واقعیت مجازی (VR)، و حتی ایجاد فضاهایی برای همکاری در قالب بازیهای گروهی یا پازلهای مشترک صورت گیرد.
مراکز تفریحی تعاملی اغلب از چندین عنصر کلیدی تشکیل میشوند:
۱. موزه دیجیتال آرت توکیو (TeamLab Borderless)
یکی از نمونههای برجسته و موفق از مراکز تفریحی تعاملی، موزه "teamLab Borderless" در توکیو است که توسط گروه هنری TeamLab ایجاد شده است. این موزه به شکلی طراحی شده که مرزهای بین هنر، علم و فناوری را از بین ببرد و بازدیدکنندگان را به دنیایی از تجربههای تعاملی و هنری وارد کند.
مهمترین ویژگی این موزه این است که بازدیدکنندگان میتوانند بهطور فعال با آثار هنری دیجیتالی که توسط پروژکتورها و فناوریهای نوین نمایش داده میشوند، ارتباط برقرار کنند. تصاویر و صداها در این محیط بسته به حرکت و تعامل بازدیدکننده تغییر میکنند، بهطوری که هر فرد تجربه منحصربهفردی از نمایش خواهد داشت. این موزه تجربهای فراگیر و چندحسی را ارائه میدهد که بازدیدکنندگان را به کاوش در یک دنیای بیمرز از نور، صدا و رنگ دعوت میکند.
یکی از بخشهای معروف این موزه، "جنگل کریستال" است که از هزاران نور کریستالی استفاده میکند و بر اساس حرکت بازدیدکنندگان تغییر رنگ و شکل میدهد. در این محیط، بازدیدکنندگان احساس میکنند که وارد یک دنیای دیجیتالی شدهاند که بهطور مداوم در حال تغییر و تحول است.
موزه "TeamLab Borderless" به دلیل استفاده از تکنولوژیهای پیشرفته و تلفیق هنر و علم، توانسته است تجربهای تعاملی و شخصیسازی شده برای بازدیدکنندگان ارائه دهد. این موزه همچنین به عنوان یک جاذبه گردشگری بینالمللی شناخته میشود و بازدیدکنندگان از سراسر جهان به آنجا سفر میکنند تا تجربهای بیهمتا داشته باشند. موفقیت این پروژه در ایجاد تعاملی غنی میان مخاطب و هنر دیجیتالی است که به واسطه آن، مخاطبان احساس میکنند که خود بخشی از هنر هستند.
۲. دیزنیلند توکیو – بخش تجربه تعاملی جنگ ستارگان
یکی دیگر از نمونههای موفق مراکز تفریحی تعاملی، بخشی از پارک دیزنیلند توکیو است که به تجربه تعاملی "جنگ ستارگان" اختصاص دارد. در این بخش، بازدیدکنندگان به جهان فیلمهای "جنگ ستارگان" وارد میشوند و از طریق فناوریهای واقعیت مجازی و تعاملات زنده با کاراکترهای فیلم، به یک سفر ماجراجویانه دعوت میشوند.
در این تجربه، بازدیدکنندگان میتوانند در ماموریتهای تعاملی شرکت کنند که در آنها نقش جنگجوهای کهکشانی را ایفا میکنند. تجهیزات دیجیتالی و فناوریهای پیشرفته به افراد امکان میدهد که به طور واقعی احساس کنند در نبردها و رویدادهای دنیای "جنگ ستارگان" حضور دارند.
موفقیت این تجربه تعاملی در دیزنیلند بهویژه به دلیل داستانسرایی قوی و استفاده هوشمندانه از فناوریهای نوین است. ترکیب واقعیت مجازی، بازیهای تعاملی و ارتباط مستقیم با داستان فیلمهای محبوب، یک تجربه فراموشنشدنی را برای بازدیدکنندگان فراهم میکند. علاوه بر این، این بخش از پارک دیزنیلند موفق شده است تا احساسات نوستالژیک طرفداران "جنگ ستارگان" را بهخوبی فعال کند و تجربهای غنی از تفریح و سرگرمی تعاملی ایجاد نماید.
در آخر مراکز سرگرمی و تفریحی تعاملی با ترکیب تکنولوژیهای نوین و ایجاد فضاهای تعاملی برای مشارکت فعال مخاطبان، توانستهاند تجربههای تازه و هیجانانگیزی را برای بازدیدکنندگان فراهم کنند. این مراکز از تجربههای چندحسی، بازیهای گروهی و داستانسرایی تعاملی بهره میگیرند تا فراتر از تفریح سنتی بروند و بازدیدکنندگان را به سازندگان تجربه تبدیل کنند. نمونههای موفقی مانند موزه "TeamLab Borderless" و بخش "جنگ ستارگان" دیزنیلند نشان میدهند که این نوع مراکز تفریحی میتوانند به یک جاذبه جهانی تبدیل شوند و مخاطبان را از سراسر جهان به خود جذب کنند.
مراکز تفریحی تعاملی آیندهای روشن در صنعت گردشگری و سرگرمی دارند و با پیشرفت تکنولوژی، این مراکز بیش از پیش به خلق تجربههای نوآورانه و منحصربهفرد برای بازدیدکنندگان خواهند پرداخت.